Büyükada Oyuncak Müzesi, 1 Ağustos 2004 tarihinde kapılarını açmış. Doktor Musa Albukrek tarafından yılların birikimi binlerce parçadan oluşan oyuncakların bir kısmı, Musa Bey ve iki kardeşinin elinden çıkma ahşap ve çeşitli materyallerle üretilmiş el yapımı küçük gemiler, uçaklar, cevizden sandallar, mandolinlerden oluşuyor. Öncelikle Saraçhanebaşı’nda su kemerinin altında bulunan Karikatür Müzesi’nde 1997’de Türkiye’de ilk kez bir oyuncak sergisi olarak sergilenir Musa Albukrek‘in oyuncakları, ilanı ve afişi ile.
1948 – 1950 yıllarında Musa Albukrek, iki kardeşiyle yaptıkları mantardan vapurcukları Yörükali Plajı’nın sularında yüzdürdüklerini, çıtalar ve kağıtlar kullanarak yaptıkları uçak maketlerini Tepeköy’de uçurduklarını anlatıyor. Albukrek kardeşler yelkenlilere de meraklıdır. Kendi yaptıkları yelkenliyi ütüden yaptıkları salma ile poyraza açık olan iskele yakınında yüzdürdüklerini de anlatıyor Musa Bey. Ve bir de araba yapıyorlar. Yaklaşık 70 cm. boyunda 1920 model bir FORD yaparlar. Musa Bey, bir mecmuada gördüğü fotoğrafa bakarak planlarını çizer. Galvaniz saclardan arabanın parçalarını keser. Kardeşi parçaları lehimleyerek birleştirir. İçine de bir oyuncak uçak motoru yerleştirilir. Etrafı araba lastiği şeklinde olan küllüklerden bulurlar. Tophane’de rastladıkları bir eskicide buldukları Hilton Oteli’nin kahvaltı servis arabalarının lastiklerinin ortasındaki parçalar tam da istedikleri ölçüdedir. 5 tane alarak, birini stepnede kullanırlar, diğerlerini de arabaya takarlar. Nakliye sandıklarında kullanılan metal şeritlerle makas yaparlar. Dilburnu ile Lunapark arasındaki çamlıkta arabayı yürütmeyi başarırlar. Otomobil, Büyükada’nın ilk motorlu taşıtıdır.
Musa Albukrek, eline geçen hasarlı oyuncakları da restore eder zaman zaman. Ve bu restore işlerinde, ameliyatlarda kullanılıp artık eskimiş, demirbaş dışına çıkmış bazı cerrahi aletlerini kullanır. Eskiden ameliyatlarda kullanılmış pensler, makaslar ve bilumum alet edevat oyuncak cerrahisinde kullanılmak üzere çekmecesinde yerlerini alırlar.
2000 yılına gelindiğinde, Musa Bey‘in bir dostu Fındıklı’daki 4 katlı binasını boşaltınca binanın 2 katı 8 oda olarak Musa Bey‘e oyuncak müzesi olarak kullanması için tahsis edilse de bina sahibi “müze” kelimesinin kullanılmasını istemez, çeşitli nedenlerle. “Albukrek Kardeşler Oyuncak Sergisi” adıyla kapılarını ziyaretçilerine açarlar. Milliyet ve çeşitli basın organlarında haberleri de çıkar. Fakat bu kalıcı serginin ömrü pek de uzun olmaz, bina sahibi tarafından kiraya verilince.
2004 yılında Musa Bey evinin altındaki kiler bölümünü düzenleyerek oyuncakları kendi yaptığı camekanlı raflar içine yerleştirerek Büyükada Oyuncak Müzesi‘ni şimdiki yerinde oluşturur. Adalar Kültür Derneği Başkanı Özer Kangür de kendisinden istenen manevi desteği reddetmez. 1 Ağustos 2004 günü, kurdelesi Özer Kangür tarafından kesilerek açılışı yapılır.
Mesleği doktorluk olan Musa Albukrek aynı zamanda ressamdır. 25 Mayıs 1937, İstanbul doğumludur. El işçiliğine yatkın olduğunu farkeden babası tarafından zamanın oyuncak kıtlığı karşısında kendi oyuncaklarını yapması için teşvik edildi. Zaman içinde hem kendi ürettiği, hem de çocukları için aldığı oyuncakları biriktirmeye başlayınca müthiş bir koleksiyon sahibi oldu. Koleksiyonu toplumla paylaşmak için açtığı Büyükada Oyuncak Müzesi, 15 Haziran – 15 Eylül arası sadece Pazar günleri 14:00 – 16:00 arası açık. Doktor Musa Albukrek, Ağustos 2018’de çıkardığı Büyükada Oyuncak Müzesi adlı kitabında, müzenin bugünlere nasıl geldiğini anlatmaktadır. Kitap, Büyükada Vapur İskelesi’ndeki kitapçıda satılmaktadır.
Kaynak: Büyükada Oyuncak Müzesi Kitabı / Musa Albukrek
Haber ve fotoğraflar: Deniz Tokgöz
